در این نوع سدخاکی غیر همگن،
هسته به صورت شیبدار به سمت بالادست اجرا میشود و همانند حالت قبل چنانچه پیسد
متشکل از یک لایه نفوذپذیر با عمق کم باشد، میتواند به صورت ریشه در داخل پی نیز
نفوذ کند. به طور کلی، مزایای استفاده از هسته شیبدار در سدهای خاکی را میتوان
به شرح زیر بر شمرد:
- در هنگام اجرای
عملیاتخاکی میتوان ابتدا پوسته پاییندست را اجرا وسپس هسته را روی آن خاککوبی
کرد. این امر در مناطقی که دارای فصل خشک کوتاهی برای اجرای عملیات خاکی هسته می
باشند، مزیت قابلتوجهی به شمار می رود.
- در حین اجرای پوسته پاییندست، همزمان می توان عملیات
تزریق زیر هسته را نیز انجام داد.
-
این نوع هسته نسبت به ترکخوردگی ناشی از اختلاف نشت بین
قسمتهای مختلف سد، کمتر حساس بوده و احتمال ایجاد پدیده طاقزنی در آن کمتر است.
به منظور تعیین ضخامت بهینه
برای هسته و نیز تعیین موقعیت استقرار آن، لازم است عوامل زیر مورد توجه قرار گیرد:
- هزینه
واحد نسبی عملیات خاکی هر یک از مصالح رسی و مصالح درشت دانه نفوذ پذیر.
- حجم
بدنه سد: بجز در شرایطی که مصالح هسته از نفوذپذیری نسبتا بیشتری برخوردار است، در
سایر موارد حداقل حجم بدنه وقتی حاصل می شود که ابعاد هسته حداقل باشد.
- شرایط
اقلیمی: در شرایط اقلیمی مرطوب و نیز یخبندان، اجرای عملیات خاکی با مصالح رسی
تقریبا غیر ممکن است، در حالی که اجرای عملیات با مصالح درشت دانه و مصالح سنگی،
در تمام شرایط اقلیمی، مشروط بر اینکه جادههای حملونقل مصالح قابل استفاده نگاه
داشته شوند، امکان پذیر است.
- شکلهای زیر مقطع تیپ یک سد خاکی غیر
همگن با هسته شیبدار و مقطع عرضی سد خاکی قشلاق (ایران) را که با هسته شیبدار
طراحی و اجرا شده است، نشان می دهد.
مقطع عرضی تیپ سد خاکی غیر همگن
با هستهی شیبدار
مقطع عرضی تیپ سد خاکی قشلاق
با هستهی شیبدار
بخش بعدی مطالبی در رابطه با سد و سدسازی (8) بخش قبلی