مزایا و محاسن سدهای خاکی
- از نظر شرایط توپوگرافی محل اجرا، عریض بودن یا تنگ بودن دره محل احداث، مشکلی ایجاد نمیکند.
- داشتن خصوصیات انطباقپذیری بیشتر مصالح مصرفی بدنه سد با مصالح بستر (چه سنگی باشد و چه خاکی) نسبت به سدهای ساخته شده با مصالح دیگر.
- فراوانی و کم هزینه بودن مصالح مصرفی در سدهای خاکی نیز بهدلیل استفاده از مصالح طبیعی دارای امتیاز میباشد.
- به دلیل استفاده از مصالح خاکی و سنگریزهای، بدنه سد و اجزای داخلی آن دارای خاصیت انعطافپذیری میگردند.
- عملیات اجرایی به صورت پیوسته قابل اجرا میباشد.
معایب سدهای خاکی
- در هنگام سیلاب و افزایش ارتفاع آب، اگر روگذری سیل اتفاق افتد، سد نمیتواند مقاومت کافی از خود نشان دهد و دچار انهدام میشود.
- در صورت بروز نشت پنهان در سد و فرسایش درونی سد یا پی، احتمال خراب شدن سد زیاد خواهدبود.
مزایا و محاسن سدهای بتنی
- برخلاف سدهای خاکی، این سدها در مقابل روگذری سیل از خود مقاومت نشان داده و حتی سرریز میتواند بر روی تاجسد در نظر گرفتهشود که در برخی موارد این سرریز تمام طول سد را در بر میگیرد.
- تجهیزات هیدرولیکی مثل لولههای آبگیر از مخزن، دریچهها، شیرآلات و تجهیزات و تأسیسات مربوطه را میتوان در اتاقکهای مناسب یا دالانهای احداث شده در بدنه سد بتنی در نظر گرفت.
- در هنگام زلزله، مقاومت سدهای بتنی بدون وجود خطر فروپاشی عمده، بیشتر از سدهای دیگر است.
- بهجز سدهای تک قوسی و دو قوسی به شرط وجود بستر سنگی در ساختگاه، احداث انواع دیگر سدهای بتنی در درههایعریض و باریک قابل اجراست.
معایب سدهای بتنی
- ساختگاه سدهای بتنی باید از بستر سنگی با مقاومت کافی تشکیل شده باشد.
- مصالح مورد نیاز مانند مصالح طبیعی، شن و ماسه و نیز مصالح مصنوعی مثل سیمان باید از نظر کیفیت در حد قابل قبول بوده و به اندازه کافی نزدیک به محل اجرا، انبار و نگهداری شود.
- عملیات بتنریزی در سدها پیوسته نبوده و به تخصصهای مختلفی مثل قالببندی، بتنسازی، بتنریزی و ... نیازدارد.
- از نظر هزینه تمام شده، هزینه سدهای بتنی به مراتب بیشتر از سدهای خاکی است.
بخش بعدی مطالبی در رابطه با سد و سدسازی (11) بخش قبلی